یک طرح درمانی برای سوء مصرف مواد مشخص می کند که فردی که به دنبال درمان است ، می خواهد به چه چیزی برسد و چه اقداماتی برای رسیدن به آن لازم است انجام  دهد.

ایجاد یک برنامه درمانی فردی، بخشی از فرآیند بهبودی است. یک برنامه درمانی باید کاملاً متناسب با وضعیت مراجع باشد و باید در طول زمان با تغییر نیازها در طول فرآیند بهبودی ،تکامل یابد. یک برنامه درمانی صحیح باید در کنار پیشرفت مراجع در طول روند بهبودی، رشد کرده و دوباره تطبیق یابد.

برنامه‌های درمانی به افرادی که به دنبال بهبودی از اعتیاد هستند، این امکان را می‌دهد تا انتظارات خود را تعیین کنند، اهداف را تعریف کنند و پیشرفت خود را در کنار یک درمانگر مشاهده کنند.